ഭീകരാക്രമണത്തിനപ്പുറം: 26/11ലെ ഞെട്ടിക്കുന്ന ഭരണകൂട വീഴ്ചകള്‍
1 min read
Credit: Wikimedia
ഓരോ ഇന്ത്യക്കാരന്റെയും മനസ്സില്‍ ഒരു നടുക്കുന്ന ഓര്‍മ്മയായി ആ ദിനം ഇന്നും നിലനില്‍ക്കുന്നു. മുംബൈ നഗരത്തെ ഭീകരര്‍ ചോരയില്‍ മുക്കിയപ്പോള്‍ രാജ്യം മുഴുവന്‍ ഭയന്നുവിറച്ചു. 60 മണിക്കൂറിലധികം നീണ്ടുനിന്ന ആ ഭീകരത, നമ്മുടെ രാജ്യസുരക്ഷയുടെയും ഭരണസംവിധാനങ്ങളുടെയും അടിത്തറയെത്തന്നെ ചോദ്യം ചെയ്തു.
എന്നാല്‍, ഭീകരരുടെ ക്രൂരതയ്ക്കപ്പുറം, ആ ദുരന്തത്തിന്റെ ആഘാതം വര്‍ദ്ധിപ്പിച്ചത് അന്നത്തെ ഭരണകൂടത്തിന്റെ ഞെട്ടിക്കുന്ന ചില പരാജയങ്ങളായിരുന്നു. കൃത്യസമയത്ത് നടപടിയെടുക്കുന്നതിലും, സ്വന്തം പൗരന്മാരെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിലും സംഭവിച്ച ഗുരുതരമായ അഞ്ച് വീഴ്ചകളാണ് നമ്മള്‍ ഇവിടെ പരിശോധിക്കുന്നത്. രാജ്യം ഒരിക്കലും മറക്കരുതാത്ത ആ പാളിച്ചകളിലേക്ക് ഒരു തിരിഞ്ഞുനോട്ടം.
1. വൈകിയെത്തിയ സഹായം: കമാന്‍ഡോകള്‍ക്കായി മണിക്കൂറുകള്‍ കാത്തിരുന്ന രാജ്യം
മുംബൈ ഭീകരരുടെ തോക്കിനിരയാകുമ്പോള്‍, രാജ്യത്തിന്റെ ഏറ്റവും മികച്ച പ്രതിരോധ സേനയായ നാഷണല്‍ സെക്യൂരിറ്റി ഗാര്‍ഡ് (NSG) കമാന്‍ഡോകള്‍ക്ക് ഡല്‍ഹിയില്‍ നിന്ന് സംഭവസ്ഥലത്ത് എത്താന്‍ മണിക്കൂറുകള്‍ വൈകി. ഈ കാലതാമസം വെറുമൊരു സാങ്കേതിക പ്രശ്‌നമായിരുന്നില്ല, മറിച്ച് ജീവനുകള്‍ നഷ്ടപ്പെടുത്തിയ രാഷ്ട്രീയ ഇച്ഛാശക്തിയുടെ വിനാശകരമായ പരാജയമായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഏറ്റവും ഞെട്ടിക്കുന്ന കാരണം, അന്നത്തെ ആഭ്യന്തരമന്ത്രി ശിവരാജ് പാട്ടീലിന് വിമാനത്തില്‍ കയറാനായി മൂന്നു മണിക്കൂറോളം വിമാനം എയര്‍പോര്‍ട്ടില്‍ കാത്തു കിടന്നു എന്നതാണ്.
ഭീകരതയോട് യാതൊരു വിട്ടുവീഴ്ചയുമില്ല എന്ന ഇന്നത്തെ നയത്തിന് കടകവിരുദ്ധമായിരുന്നു അന്നത്തെ ഈ അവസ്ഥ. ഇപ്പോള്‍ രാജ്യത്ത് 7 എന്‍എസ്ജി ഹബ്ബുകള്‍ സ്ഥാപിച്ച് അതിവേഗത്തിലുള്ള പ്രതികരണം ഉറപ്പാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നാല്‍ അന്ന്, ഓരോ നിമിഷവും വിലപ്പെട്ട മനുഷ്യജീവനുകള്‍ നഷ്ടമായത് വെറും ഭരണപരമായ കെടുകാര്യസ്ഥത കൊണ്ടായിരുന്നില്ല, മറിച്ച് ഒരു മന്ത്രിയുടെ സൗകര്യത്തിന് രാജ്യസുരക്ഷയെക്കാള്‍ വിലകല്‍പ്പിച്ച രാഷ്ട്രീയ മുന്‍ഗണനകള്‍ കൊണ്ടായിരുന്നു.
2. ആയുധങ്ങളില്ലാത്ത പോരാളികള്‍: മുംബൈ പോലീസിന്റെ നിസ്സഹായാവസ്ഥ
ഭീകരരെ നേരിടാന്‍ ആദ്യം ഓടിയെത്തിയത് മുംബൈ പോലീസായിരുന്നു. അവര്‍ ധീരമായി പോരാടിയെങ്കിലും, കാലഹരണപ്പെട്ട ആയുധങ്ങളും ആവശ്യത്തിന് സുരക്ഷാ കവചങ്ങളുമില്ലാതെ നിസ്സഹായരായിരുന്നു. പ്രധാന്‍ കമ്മീഷന്‍ റിപ്പോര്‍ട്ടിലെ ഒരു കണ്ടെത്തല്‍ ഈ ദുരവസ്ഥയുടെ ആഴം വ്യക്തമാക്കുന്നു: 2007-ന് ശേഷം മുംബൈ പോലീസിന് വെടിവെയ്പ്പ് പരിശീലനം നല്‍കിയിരുന്നില്ല.
രാജ്യം 2ജി, കോമണ്‍വെല്‍ത്ത്, കല്‍ക്കരി കുംഭകോണങ്ങള്‍ പോലുള്ള അഴിമതികളില്‍ മുങ്ങിക്കുളിക്കുമ്പോള്‍, രാജ്യത്തിന്റെ കാവല്‍ക്കാരായ പോലീസുകാര്‍ക്ക് ആധുനിക ആയുധങ്ങള്‍ നല്‍കാന്‍ പണമില്ലായിരുന്നു എന്നത് ഞെട്ടിക്കുന്ന വിരോധാഭാസമാണ്. സ്വന്തം സുരക്ഷാ സേനയെ സജ്ജരാക്കുന്നതില്‍ ഒരു ഭരണകൂടത്തിന് എത്രത്തോളം പരാജയപ്പെടാം എന്നതിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ഉദാഹരണമായിരുന്നു അത്.
3. തുറന്നുകിടന്ന തീരങ്ങള്‍: ഭീകരര്‍ക്ക് എളുപ്പവഴിയൊരുക്കിയ സുരക്ഷാ വീഴ്ച
ആയിരക്കണക്കിന് കിലോമീറ്റര്‍ ദൈര്‍ഘ്യമുള്ള ഇന്ത്യയുടെ വിശാലമായ തീരം അക്ഷരാര്‍ത്ഥത്തില്‍ ??ക്ഷിതമായിരുന്നു. യുപിഎ ഭരണകാലത്ത് കാര്യക്ഷമമായ ഒരു തീരദേശ സുരക്ഷാ സംവിധാനം ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. ഈ സുരക്ഷാ വീഴ്ച ഭീകരര്‍ക്ക് കാര്യങ്ങള്‍ ഒരു ‘കേക്ക്വാക്ക്’ (രമസലംമഹസ) അഥവാ നിഷ്പ്രയാസമുള്ള കാര്യമാക്കി മാറ്റി; ഒരു ബോട്ടില്‍ വന്നിറങ്ങി മുംബൈയുടെ ഹൃദയത്തിലേക്ക് നടന്നു കയറാന്‍ അവര്‍ക്ക് യാതൊരു തടസ്സവുമുണ്ടായില്ല.
ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ അതിര്‍ത്തികള്‍ ഇത്രയധികം ദുര്‍ബലമായി കിടക്കുന്നു എന്ന യാഥാര്‍ത്ഥ്യം പോലും തിരിച്ചറിയാന്‍ അന്നത്തെ ഭരണകൂടത്തിന് കഴിഞ്ഞില്ല. ഇത് 26/11ലെ ഏറ്റവും അടിസ്ഥാനപരമായ പരാജയങ്ങളിലൊന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഇത്രയും വലിയൊരു സുരക്ഷാ വീഴ്ച എങ്ങനെയാണ് ഒരു സര്‍ക്കാരിന് അവഗണിക്കാനായത് എന്ന ചോദ്യം ഇന്നും പ്രസക്തമാണ്.
4. വാക്കുകളിലെ ഒത്തുതീര്‍പ്പ്: പാകിസ്ഥാനോടുള്ള ദുര്‍ബലമായ നിലപാട്
ഭീകരാക്രമണത്തിന്റെ ഉറവിടം പാകിസ്ഥാനാണെന്ന് വ്യക്തമായിട്ടും, തിരിച്ചടിക്കാനോ ശക്തമായ സമ്മര്‍ദ്ദം ചെലുത്താനോ മുതിരാതെ, പാകിസ്ഥാനുമായുള്ള ‘നയതന്ത്ര ബന്ധങ്ങള്‍ നിയന്ത്രിക്കുന്നതില്‍’ ആയിരുന്നു കോണ്‍ഗ്രസ് നേതൃത്വം കൂടുതല്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചത്. അവര്‍ ആ ദേശീയ ദുരന്തത്തെ ഒരു ‘പൊതുജനസമ്പര്‍ക്ക പ്രതിസന്ധി’ (ജൗയഹശര ഞലഹമശേീി െഇൃശശെ)െ എന്ന നിലയിലാണ് കൈകാര്യം ചെയ്തത്, അല്ലാതെ ഒരു ദേശീയ ദുരന്തമായിട്ടല്ല.
ഈ മനോഭാവത്തിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ തെളിവ് അന്നത്തെ യുഎസ് സ്റ്റേറ്റ് സെക്രട്ടറി കോണ്ടലീസ റൈസ് തന്റെ ഓര്‍മ്മക്കുറിപ്പില്‍ പങ്കുവെക്കുന്നുണ്ട്. ആക്രമണസമയത്ത് ഇന്ത്യന്‍ വിദേശകാര്യ മന്ത്രിയായിരുന്ന പ്രണബ് മുഖര്‍ജിയെ അവര്‍ പലതവണ ഫോണില്‍ ബന്ധപ്പെടാന്‍ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും കിട്ടിയില്ല. ഒടുവില്‍ ഫോണ്‍ എടുത്തപ്പോള്‍ അദ്ദേഹം സ്വന്തം മണ്ഡലത്തില്‍ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രചാരണത്തിലായിരുന്നു. അന്താരാഷ്ട്ര സമ്മര്‍ദ്ദം മൂലമാണ് ശക്തമായി പ്രതികരിക്കാഞ്ഞത് എന്ന് കോണ്‍ഗ്രസ് പിന്നീട് പ്രചരിപ്പിച്ച വാദം, തങ്ങളൊരു ദുര്‍ബല രാഷ്ട്രമാണെന്നുള്ള കുറ്റസമ്മതം തന്നെയായിരുന്നു.
5. മുറിവില്‍ മുളക് പുരട്ടിയവര്‍: ഗൂഢാലോചനാ സിദ്ധാന്തങ്ങളും വിചിത്രമായ പ്രസ്താവനകളും
രാജ്യം മുഴുവന്‍ ഭയത്തിലും
ദുഃഖത്തിലുമായിരുന്നപ്പോള്‍, കോണ്‍ഗ്രസിലെ മുതിര്‍ന്ന നേതാക്കളായ ദിഗ്വിജയ് സിംഗും മുന്‍ മഹാരാഷ്ട്ര മുഖ്യമന്ത്രി എ.ആര്‍. ആന്തുലെയും ‘കാവി ഭീകരത’, ’26/11 ആര്‍എസ്എസ് ഗൂഢാലോചന’ തുടങ്ങിയ സിദ്ധാന്തങ്ങള്‍ പ്രചരിപ്പിക്കുകയായിരുന്നു. ഭൂരിപക്ഷ ജനതയെ ആശയക്കുഴപ്പത്തിലാക്കാനും യാഥാര്‍ത്ഥ്യത്തെ ചോദ്യം ചെയ്യിക്കാനും ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള ഈ ശ്രമങ്ങള്‍ ജനങ്ങളുടെ വേദനയെ അവഹേളിക്കുന്നതിന് തുല്യമായിരുന്നു. അതിലും ക്രൂരമായത് അന്നത്തെ മഹാരാഷ്ട്ര ഉപമുഖ്യമന്ത്രി ആര്‍.ആര്‍. പാട്ടീലിന്റെ പ്രസ്താവനയായിരുന്നു. അദ്ദേഹം നിസ്സാരവല്‍ക്കരിച്ചുകൊണ്ട് പറഞ്ഞു: ”വലിയ നഗരങ്ങളില്‍ ഇത്തരം സംഭവങ്ങള്‍ നടക്കാറുണ്ട്”
ഇത്തരം പ്രസ്താവനകളും ഗൂഢാലോചനാ സിദ്ധാന്തങ്ങളും കാണിക്കുന്നത്, ജനങ്ങളുടെ ഭീകരമായ അവസ്ഥയില്‍ നിന്ന് അവര്‍ എത്രമാത്രം അകലെയായിരുന്നു എന്നാണ്. ഉത്തരവാദിത്തം ഏറ്റെടുക്കുന്നതിന് പകരം കുറ്റം മറ്റുള്ളവരുടെ മേല്‍ ചാരുന്നതിലായിരുന്നു അവര്‍ക്ക് താല്പര്യം.
26/11 ദുരന്തം ഭീകരര്‍ മാത്രം സൃഷ്ടിച്ച ഒന്നായിരുന്നില്ല. തയ്യാറെടുപ്പില്ലായ്മ, കാലതാമസം, രാഷ്ട്രീയ മുതലെടുപ്പ്, ദുര്‍ബലമായ നയങ്ങള്‍ എന്നിങ്ങനെ ഭരണതലത്തില്‍ സംഭവിച്ച പൊറുക്കാനാവാത്ത പരാജയങ്ങളുടെ ഒരു ശൃംഖല ആ ദുരന്തത്തിന്റെ ആഘാതം പതിന്മടങ്ങ് വര്‍ദ്ധിപ്പിച്ചു. ഈ ചരിത്രപരമായ തെറ്റുകളില്‍ നിന്ന് നാം ശരിയായ പാഠങ്ങള്‍ ഉള്‍ക്കൊണ്ടിട്ടുണ്ടോ, ഭാവിയില്‍ ഇത്തരം ഒരു ദുരന്തം ആവര്‍ത്തിക്കാതിരിക്കാന്‍ രാജ്യം ഇന്ന് സജ്ജമാണോ?
